Zapalenie ścięgna Achillesa

Opis choroby

Zapalenie ścięgna Achillesa, to stan zapalny ścięgna, które łączy mięsień łydki z kością piętową. Ścięgno Achillesa jest największym i najtrwalszym ścięgnem w ciele człowieka, ale mimo swojej wytrzymałości jest podatne na przeciążenia i urazy, zwłaszcza u osób aktywnych fizycznie. Zapalenie ścięgna Achillesa może powodować ból, obrzęk i ograniczenie ruchomości, co utrudnia codzienne funkcjonowanie i aktywność sportową.

Objawy

• Ból w tylnej części pięty lub wzdłuż ścięgna Achillesa, nasilający się podczas chodzenia lub biegania.
• Obrzęk w okolicy ścięgna.
• Sztywność stawu skokowego, zwłaszcza rano lub po dłuższym okresie bezruchu.
• Zaczerwienienie i ciepło wzdłuż ścięgna.
• Trzeszczenie lub uczucie „szlifowania” podczas ruchu stawu skokowego.
• Osłabienie mięśni łydki.

Przyczyny

Zapalenie ścięgna Achillesa może być spowodowane różnymi czynnikami, takimi jak:

• Przeciążenie: Powtarzające się intensywne ćwiczenia, takie jak bieganie, skakanie lub szybkie zmiany kierunku, mogą prowadzić do mikrourazów i stanów zapalnych.
• Nagłe zwiększenie aktywności fizycznej: Zbyt szybkie zwiększenie intensywności treningów lub aktywności sportowej.
• Nieodpowiednie obuwie: Noszenie butów, które nie zapewniają odpowiedniego wsparcia i amortyzacji dla stóp.
• Nieprawidłowa technika: Niewłaściwa technika biegania lub wykonywania ćwiczeń, prowadząca do nadmiernego obciążenia ścięgna.
• Anomalie anatomiczne: Wady stóp, takie jak płaskostopie lub wysokie łuki, mogą predysponować do zapalenia ścięgna.

Leczenie

Leczenie zachowawcze:

1. Odpoczynek: Unikanie czynności, które nasilają ból i obciążenie ścięgna, aby umożliwić jego wstępne gojenie.
2. Krioterapia: Stosowanie zimnych okładów na ścięgno przez 15-20 minut kilka razy dziennie, aby zmniejszyć ból i obrzęk.
3. Kompresja: Bandażowanie ścięgna elastycznym bandażem, aby zmniejszyć obrzęk.
4. Uniesienie kończyny: Trzymanie nogi uniesionej powyżej poziomu serca, aby zmniejszyć obrzęk.
5. Leki przeciwbólowe i przeciwzapalne: Stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), takich jak ibuprofen, aby łagodzić ból i zmniejszać stan zapalny.
6. Ćwiczenia ekscentryczne, rozciągające i wzmacniające: Fizjoterapia ukierunkowana na poprawę elastyczności i siły mięśni łydki oraz ścięgna Achillesa.

Leczenie iniekcyjne:

• Zastrzyki kortykosteroidowe: W rzadkich przypadkach, wstrzyknięcie kortykosteroidów w okolice ścięgna może pomóc w zmniejszeniu stanu zapalnego i bólu. Jednak ten rodzaj leczenia niesie ryzyko osłabienia ścięgna i zwiększenia ryzyka jego pęknięcia.

Leczenie operacyjne – jeśli leczenie zachowawcze nie przynosi ulgi, a zapalenie jest przewlekłe lub prowadzi do pęknięcia ścięgna, lekarz może zalecić zabieg chirurgiczny. Opcje operacyjne obejmują:

• Debridement (oczyszczanie ścięgna): Usunięcie uszkodzonej tkanki i zrostów wokół ścięgna, aby poprawić jego elastyczność i funkcję.
• Naprawa ścięgna: W przypadku pęknięcia ścięgna, chirurg może zszyć uszkodzone części ścięgna.

Rehabilitacja po operacji

Rehabilitacja jest kluczowym elementem powrotu do pełnej sprawności po operacji ścięgna Achillesa. Proces ten obejmuje:

• Fizjoterapia: Intensywne ćwiczenia mające na celu przywrócenie pełnego zakresu ruchu, wzmocnienie mięśni łydki oraz poprawę stabilności i równowagi.
• Stopniowe zwiększanie aktywności: Program rehabilitacyjny obejmuje stopniowe wprowadzanie obciążenia na stopę oraz ćwiczenia funkcjonalne przygotowujące do powrotu do codziennych aktywności i sportu.
• Regularne kontrole: Wizyty u lekarza prowadzącego oraz fizjoterapeuty w celu monitorowania postępów i dostosowania programu rehabilitacyjnego.

Zapobieganie:

Aby zmniejszyć ryzyko zapalenia ścięgna Achillesa lub jego nawrotu, warto:

• Noszenie odpowiedniego obuwia sportowego z dobrą amortyzacją.
• Regularne wykonywanie ćwiczeń rozciągających i wzmacniających mięśnie łydki oraz ścięgno Achillesa.
• Unikanie nagłych zwiększeń intensywności treningów.
• Stosowanie prawidłowej techniki biegania i wykonywania ćwiczeń.
• Regularne robienie przerw podczas intensywnych aktywności fizycznych.

Zapalenie ścięgna Achillesa może znacząco wpływać na funkcjonowanie i komfort życia, jednak odpowiednie leczenie i rehabilitacja mogą przynieść ulgę w bólu, poprawić funkcję stawu i umożliwić powrót do pełnej aktywności. Ważne jest wczesne rozpoznanie schorzenia i podjęcie odpowiednich działań terapeutycznych, aby zminimalizować objawy i poprawić jakość życia.